Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Świnoujściu

POSTANOWIENIE

W S T Ę P N E

Dnia 19 kwietnia 2016 r.

Sąd Rejonowy w Świnoujściu I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSR Mariusz Grobelny

Protokolant:

starszy protokolant Jakub Markiewicz

po rozpoznaniu w dniu 19 kwietnia 2016 roku w Świnoujściu na rozprawie

sprawy z wniosku (...) Sp. z o.o. w T. P.

z udziałem A. W., P. W., M. P., A. J., I. J., A. M. (1), A. M. (2), N. P. B. S. (1), A. S., K. L.

o stwierdzenie nabycia spadku

postanawia:

zatwierdzić oświadczenie uczestniczki postępowania B. S. (1) o uchyleniu się od skutków prawnych niezłożenia w ustawowym terminie oświadczenia o odrzuceniu spadku po S. W., zmarłym w dniu (...)

Sygn. akt I Ns 153/14

UZASADNIENIE

postanowienia wstępnego z dnia 19 kwietnia 2016r.

Wnioskodawca (...) Sp. z o.o. w T. P. wystąpił z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku po S. W., zmarłym w dniu (...)., ostatnio zamieszkałym w M..

Uczestniczka postępowania B. S. (1) wniosła o zatwierdzenie jej oświadczenia o uchyleniu się od skutków prawnych niezłożenia w ustawowym terminie oświadczenia o odrzuceniu spadku po S. W., jednocześnie składając oświadczenie o odrzuceniu spadku.

W uzasadnieniu swojego wniosku uczestniczka postępowania oświadczyła, że nie posiadała wiedzy, że w skład spadku wchodzą długi spadkowe. Dowiedziała się o nich dopiero po otrzymaniu korespondencji z sądu w niniejszej sprawie. Ponadto posiadała wiedzę, że dziadek za życia sprzedał swoje mieszkanie, więc myślała, że załatwione są wszystkie sprawy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Spadkodawca S. W. zmarł w dniu (...)w Ś..

(dowód: odpis skrócony aktu zgonu - k. 4)

Uczestniczka postępowania B. S. (1) jest wnuczką spadkodawcy S. W.. Jej matka W. S., córka spadkodawcy, zmarła (...). Uczestniczka postępowania nie utrzymywała kontaktów ze spadkodawcą od 1997r. O tym, że w skład spadku wchodzi dług spadkowy wobec(...) Sp. z o.o. w T. P. dowiedziała się w toku niniejszego postępowania, po doręczeniu jej odpisu wniosku z wezwaniem do udziału w sprawie.

(dowód: zapewnienie spadkowego uczestniczki postępowania B. S. (2) - k.

270-271,

odpis skrócony aktu zgonu W. S. - k. 69

odpis skrócony aktu urodzenia uczestniczki postępowania B.

S. - k. 180)

Sąd zważył, co następuje:

Wniosek uczestniczki postępowania B. S. (1) zasługiwał na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 1015 § 1 kc oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy do dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Stosownie do treści art. 1015§ 2 kc brak oświadczenia spadkobiercy w powyższym terminie jest równoznaczny z prostym przyjęciem spadku. Jednakże, gdy spadkobiercą jest osoba niemająca pełnej zdolności do czynności prawnych, albo osoba, co do której istnieje podstawa do jej całkowitego ubezwłasnowolnienia, albo osoba prawna brak oświadczenia spadkobiercy w terminie jest jednoznaczny w przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Zgodnie z art. 1019 § 1 kc jeżeli oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku zostało złożone pod wpływem błędu lub groźby, stosuje się przepisy o wadach oświadczenia woli z następującymi zmianami:

1)  uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia powinno nastąpić przed sądem;

2)  spadkobierca powinien jednocześnie oświadczyć, czy i jak spadek przyjmuje, czy też go odrzuca.

Stosownie do treści art. 1019 § 2 kc spadkobierca, który pod wpływem błędu lub groźby nie złożył żadnego oświadczenia w terminie, może w powyższy sposób uchylić się od skutków prawnych niezachowania terminu. Art. 1019 § 3 kc stanowi, iż uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku wymaga zatwierdzenia przez sąd. Art. 84 § 2 kc stanowi, iż można powoływać się tylko na błąd uzasadniający przypuszczenie, że gdyby składający oświadczenie woli nie działał pod wpływem błędu i oceniał sprawę rozsądnie, nie złożyłby oświadczenia tej treści (błąd istotny). Stosownie do treści art. 88 § 2 kc uprawnienie do uchylenia się wygasa: w razie błędu - z upływem roku od jego wykrycia, a w razie groźby - z upływem roku od chwili, kiedy stan obawy ustał.

Uczestniczka postępowania B. S. (1) w zapewnieniu spadkowym wskazała, że o śmierci spadkodawcy, a tym samym o swoim tytule powołania do spadku, dowiedziała się długo po śmierci dziadka, ale nie była w stanie określić daty powzięcia tej wiadomości. Skoro jednak uczestniczka postępowania wystąpiła z wnioskiem o zatwierdzenie jej oświadczenia o uchyleniu się od skutków prawnych niezłożenia w ustawowym terminie oświadczenia spadkowego uznać należy, że do dnia 15 marca 2016r. termin do złożenia takiego oświadczeniu już upłynął.

W niniejszej sprawie jako podstawę uchylenia się od skutków prawnych nie złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku uczestniczka postępowania powołała się na błąd co do składu majątku spadkowego (istnienia długu spadkowego). W pierwszej kolejności podkreślenia wymaga, że Sąd w niniejszej sprawie podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w postanowieniu z dnia 30 czerwca 2005r. (IV CK 799/04, LEX nr 159101), iż „podstawę uchylenia się przez spadkobiercę od skutków prawnych niezłożenia w terminie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku może stanowić błąd prawnie doniosły (art. 1019 § 2 w zw. z art. 84 § 1 zdanie pierwsze i § 2 k.c.). Błędem takim nie jest nieznajomość przedmiotu spadku pozostająca w związku przyczynowym z niedołożeniem przez spadkobiercę należytej staranności w ustalaniu rzeczywistego stanu majątku spadkowego”. Co do zasady dopuścić więc należy możliwość uchylenia się przez spadkobiercę od skutków prawnych niezłożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku z powodu braku wiedzy o rzeczywistym przedmiocie spadku. W okolicznościach niniejszej sprawy uznać należy, że uczestniczka postępowania mogła pozostawać w usprawiedliwionej nieświadomości, że w skład spadku wchodzi dług spadkowy wobec wnioskodawcy. Z twierdzeń uczestniczki postępowania B. S. (1), które korespondują z oświadczeniami uczestniczki postępowania I. J., wynika jednoznacznie że B. S. (1) nie utrzymywała ze spadkodawcą kontaktów przez kilkanaście lat przed jego śmiercią. W związku z tym za wiarygodne Sąd uznał oświadczenia uczestniczki postępowania, że wiedzę o istnieniu zadłużenia spadkodawcy wobec wnioskodawcy dowiedziała się dopiero z korespondencji doręczonej w niniejszej sprawie. Nie można również w tej sytuacji uznać, biorąc pod uwagę charakter przedmiotowego długu spadkowego, że uczestniczka postępowania powinna wykazać się większą starannością w zakresie ustalenia składu spadku. Uczestniczka postępowania B. S. (1)otrzymała wezwanie do udziału w niniejszej sprawie wraz z odpisem wniosku w dniu 01 lutego 2016r. Uczestniczka postępowania zachowała więc ustawowy termin do uchylenia się od skutków prawnych niezłożenia w ustawowym terminie oświadczenia spadkowego.

Mając powyższe na uwadze Sąd uwzględnił wniosek.

Ustalenia w niniejszej sprawie Sąd poczynił na podstawie niekwestionowanych przez strony dokumentów oraz zapewnie spadkowym uczestniczki postępowania B. S. (1). (...)