III RC 135/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Świnoujściu z 2024-05-23

Sygnatura akt III RC 135/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Ś., dnia 23 maja 2024 r.

Sąd Rejonowy w Świnoujściu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w następującym składzie:

Przewodniczący:Sędzia Wioletta Paprotna

Protokolant:Agnieszka Suska-Chudy

po rozpoznaniu w dniu 21 maja 2024 r. w Świnoujściu

na rozprawie sprawy z powództwa małoletniego D. Ł.

przeciwko T. Ł.

o zmianę orzeczenia w zakresie alimentów - podwyższenie alimentów

I.  Zasądza od pozwanego T. Ł. na rzecz małoletniego powoda D. Ł. ur. (...) alimenty w wysokości 1300 zł (jeden tysiąc trzysta złotych) miesięcznie, płatne z góry do dnia 10 – go każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat poczynając od dnia 6 listopada 2023r. – w ten sposób podwyższa alimenty zasądzone wyrokiem Sądu Rejonowego w Świnoujściu z dnia 24 marca 2021r. w sprawie o sygn. akt III RC 127/20 z kwoty 1050 złotych.

II.  Oddala powództwo w pozostałej części.

III.  Odstępuje od obciążenia pozwanego kosztami sądowymi.

IV.  Wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sędzia Wioletta Paprotna

Sygn. akt III RC 135/23

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 12 października 2023 r. małoletni D. Ł. działający przez przedstawicielkę ustawową – matkę M. M. wniósł o podwyższenie alimentów od pozwanego T. Ł., orzeczonych wyrokiem Sądu Rejonowego w Świnoujściu w sprawie o sygn. akt III RC 127/20 z kwoty po 1.050 zł do kwoty 2.500 zł miesięcznie płatnych do dnia 10 każdego miesiąca z góry na numer konta bankowego (...), wraz z ustawowymi odsetkami na wypadek opóźnienia płatności którejkolwiek z rat. Wniósł ponadto o zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniego powoda kosztów procesu.

W uzasadnieniu wskazano, że od chwili ostatniego orzekania w sprawie alimentów upłynęły 2 lata i małoletni miał 2 lata. Od roku 2021 ma stwierdzone przez lekarza psychiatrę autyzm dziecięcy. Od 2022 r. uczęszcza do Przedszkola Specjalnego w Specjalnym (...) w (...). Koszt wyżywienia w przedszkolu wynosi 230 zł. Z względu na zaburzenia dziecko nie spożywa posiłków w przedszkolu. Dziecko dowożone jest do przedszkola taksówką ze względu na dużą odległość od miejsca zamieszkania i nadwrażliwość słuchową. Badanie słuchu kosztowało 1.000 zł. Koszt chusteczek do przedszkola to 15 zł za dwie paczki. Wyżywienie małoletniego wynosi około 1.400 zł. Ze względu na zaburzenie małoletni je tylko wybrane produkty. Koszty środków czystości to 150 zł miesięcznie. Ze względu na alergię oraz atopową skórę małoletni potrzebuje specjalnych płynów do kąpieli i smarowania. Miesięczny koszt ubrań to 500 zł z uwagi na nadwrażliwość sensoryczną i konieczność używania wysokiej jakości bawełnianych ubrań. Zabawki edukacyjne to koszt 100 zł. Pomoce terapeutyczne do ćwiczenia w domu, których obecnie nie jest w stanie kupić z powodu niskich alimentów kosztują 400 zł. Koszty suplementów odpornościowych to około 200 zł a koszty leków i leczenia z uwagi na częste choroby 150 zł. Koszty utrzymania mieszkania to 1.100 zł miesięcznie tj. 550 zł na dziecko. Ogólnie miesięczne koszty utrzymania dziecka to kwota 4.300 zł. Zmieniła się sytuacja pozwanego gdyż od stycznia 2023 r. był w stanie spłacać zaległe alimenty, wysyłając po 1.600 zł miesięcznie. Pozwany nie ma więcej dzieci ani innych osób na utrzymaniu. Oprócz alimentów pozwany nie dokłada się do kosztów utrzymania dziecka (pozew k.3-5).

W odpowiedzi na pozew z dnia 20 listopada 2023 r. oświadczył, że od narodzin syna nie bierze udziału w jego wychowaniu nie ze swojej woli, a z woli jego matki M. M.. Nie uchyla się od obowiązku alimentacyjnego. W chwili obecnej nie jest w stanie płacić alimentów w kwocie żądanej pozwem, a jeżeli Sąd uzna konieczność podwyższenia alimentów, to jest w stanie płacić je do kwoty po 1.200 zł. Kwota 2.500 zł całkowicie przekracza jego możliwości finansowe nawet rozumiejąc potrzeby małoletniego wynikające z jego stanu zdrowia. Jego sytuacja finansowa nie uległa poprawie a przesyłanie na rzecz małoletniego kwot po 1.600 zł wynikało z zadłużenia jakie miał po ostatnim podwyższeniu alimentów. Płacił takie kwoty kosztem wielu wyrzeczeń i dzięki pomocy rodziny. Działalność gospodarcza jaką prowadził z powodu C., wysokich kosztówi i ilości zleceń musiał po 2 latach zamknąć. Od 22 czerwca 2022 r. pracuje w N. w Zakładzie (...). Wynagrodzenie wynosi 3.600 zł brutto. Pracuje w godzinach od 7 do 17.00. Jego koszty związane z potrzebami mieszkaniowymi to 1.000 zł za wynajem. Ponadto są to opłaty z prąd 150 zł miesięcznie oraz woda, gaz i śmieci 150 zł. Do pracy dojeżdża 20 km samochodem swojej mamy, bo nie ma tam komunikacji publicznej. Sam zakup paliwa kosztuje go 500 zł miesięcznie a do tego dochodzą koszty napraw. Cierpi na kamicę nerkową a nieleczona spowodowała chorobę nerek. Pozwany zakwestionował koszty wyżywienia uznając je za zbyt wysokie i podnosząc że nie jest to specjalistyczna dieta. Zakwestionował również konieczność codziennego dowożenia małoletniego taksówką do przedszkola oraz wskazywane koszty zakupu ubrań dla dziecka oraz koszty zakupu suplementów i leków. Podliczając podstawowe koszty egzystencjalne rodziny pozwanego w tym alimenty, mieszkanie i opłaty oraz koszt zakupu paliwa powstaje kwota 2.850 zł. Pozwany wskazuje, że przy jego dochodach oraz bez pomocy partnerki życiowej oraz jego matki nie byłoby go stać nawet na skromne życie. Pozwany wniósł wobec tego o zwolnienie go od kosztów sądowych (odpowiedź na pozew k.52-53).

W piśmie procesowym powoda z dnia 23 listopada 2023 r. strona powodowa przytoczyła twierdzenia i dowody istotne dla rozstrzygnięcia sprawy o podwyższenie alimentów, w tym wyszczególniono poszczególne koszty utrzymania małoletniego, określając ich łączną wysokość na kwotę 4.300 zł miesięcznie (pismo procesowe powoda – k.77-79).

W piśmie procesowym z dnia 6 grudnia 2023 r. złożonym jako replika na odpowiedź na pozew przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda ustosunkowała się do odpowiedzi i zaprzeczyła twierdzeniom pozwanego zawartym w odpowiedzi na pozew. Nie zgodziła się z tym, że uniemożliwiała pozwanemu kontaktów z dzieckiem i nie wyraziła zgody na podwyższenie alimentów do proponowanej kwoty po 1.200 zł miesięcznie ( pismo procesowe – k.105-106).

Postanowieniem z dnia 18 grudnia 2023 r. wydanym w przedmiocie wniosku pozwanego o zwolnienie z kosztów sądowych Sąd Rejonowy w Świnoujściu oddalił wniosek pozwanego o zwolnienie z kosztów sądowych (postanowienie k.109).

Na rozprawie w dniu 13 lutego 2024 r. przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda oświadczyła, że podtrzymuje pozew a pozwany oświadczył, że wnosi jak w odpowiedzi na pozew i może płacić 1.200 zł. Na rozprawie w dniu 7 marca 2024 r. przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda oświadczyła, ze podtrzymuje pozew ale może zgodzić się na 2.000 zł alimentów a pozwany podtrzymał swoje stanowisko. Na rozprawie w dniu 21 maja strony podtrzymały swoje stanowiska(protokół rozprawy – k.135, 153, 174).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletni powód D. M. urodził się (...) i pochodzi z nieformalnego związku (...).

Wyrokiem z dnia 24 marca 2021 r. wydanym w sprawie o sygn. akt III RC 127/20 z powództwa małooetniego d. Ł. przeciwko T. Ł. Sąd Rejonowy w Świnoujściu podwyższył od pozwanego T. Ł. na rzecz małoletniego powoda D. Ł. alimenty zasądzone wyrokiem Sądu Rejonowego w Świnoujściu z dnia 7 marca 2019 r. w sprawie o sygn. akt III RC 173/18 w kwocie po 600 zł miesięcznie do kwoty po 1050 zł miesięcznie, płatne z góry do dnia 10 – go każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 20 listopada 2020r. W pkt II Sąd oddalił powództwo w pozostałym zakresie. Sąd Okręgowy w Szczecinie w sprawie o sygn. akt X RCa 230/21 wyrokiem z dnia 25 października 2021 r. oddalił apelację pozwanego.

Bezsporne, a nadto: wyrok z dnia 24.03.2021 r. i wyrok SO z dnia 25.10.2021 r. – k.42-43,

W czasie ostatniego wyrokowania w sprawie o alimenty małoletni powód miał 2 lata i 7 miesięcy. Od października 2020 r. uczęszcza do żłobka miejskiego, często chorował. Mieszkał wraz z matką w trzypokojowym mieszkaniu jej ciotki. Miesięcznie z tytułu utrzymania mieszkania matka małoletniego przekazywała ciotce 700 zł na co składa się czynsz i prąd (udział przypadający na małoletniego to kwota 350 zł). Koszt pobytu w żłobku wynosiły 600 zł miesięcznie, wyżywienie 300 zł, ubrania - 150 zł miesięcznie, obuwie -75 zł miesięcznie, kosmetyki i środki czystości do skóry atopowej -70 zł miesięcznie, zabawki, książeczki edukacyjne i puzzle - 40 zł miesięcznie, koszty leczenia i wizyty u lekarza -50 zł miesięcznie, pieluchy 200 zł, witaminy i tran - 95 zł, dojazdy do żłobka 100 zł, śliniaki, kremy i chusteczki - 70 zł. Łączne usprawiedliwione miesięczne koszty utrzymania małoletniego powoda wynosiły około 2100 zł.

Przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda M. M. miała 28 lat. Pracowała w Przedszkolu (...) w (...) jako nauczycielka i otrzymywała wynagrodzenie 2700 zł netto. Mieszkała u swojej ciotki i dopłacała do czynszu kwotę 600zł i prąd 100zł. Opłacała telefon 200zł . Nie miała żadnych zadłużeń ani zobowiązań finansowych.

Pozwany T. Ł. miał 28 lat i pracował w transporcie jako kierowca. Prowadził własną działalność gospodarczą. Zarabiał około 3500 zł netto miesięcznie. Nie uzyskiwał żadnych dodatkowych dochodów. Nie posiadał oszczędności. Oprócz małoletniego powoda nie miał nikogo na utrzymaniu. Mieszkał ze swoją partnerką i jej dzieckiem w wynajmowanym jednopokojowym mieszkanie w miejscowości D.. Płacił czynsz w wysokości 300 zł miesięcznie. Oprócz czynszu za wynajem płacił 350 zł czynszu do spółdzielni za gospodarowanie odpadami, ogrzewanie i odprowadzanie ścieków. Opłaty za gaz, prąd i wodę miesięcznie wynosiły około 350 zł. Koszty utrzymania mieszkania w części 1/3 przypadającej na pozwanego wynosiły 330 zł. Na swoje wyżywienie wydawał 250 zł, na kosmetyki i środki czystości 40 zł, na telefon 60 zł. Posiadał zobowiązania finansowe z tytułu kredytów i pożyczek 1300 zł miesięcznie. W związku z prowadzeniem działalności gospodarczej ponosi koszty wynagrodzenia księgowej 100 zł i opłacał składkę ubezpieczeniową 350 zł. Alimenty na rzecz małoletniego powoda orzeczone w wysokości 600 zł regulował za pośrednictwem komornika w związku z czym ponosi koszty opłatę komorniczą 100 zł. Nie utrzymywał w ogóle kontaktów z synem. Został pozbawiony władzy rodzicielskiej postanowieniem Sądu Rejonowego w Świnoujściu z dnia 2 października 2020 r. w sprawie o sygn. akt III Nsm 164/20.

Bezsporne, a nadto: dowody w aktach III RC 127/20: karta informacyjna leczenia szpitalnego – k. 5, potwierdzenie wpłaty za żłobek – k.6, faktura za prąd – k.7, dowód wpłaty do komornika sądowego – k. 13, dowód wpłaty za mieszkanie – k.14, dowód wpłaty do Urzędu Skarbowego – k.15, dowód wpłaty do spółdzielni mieszkaniowej (...) – k.16, dowód wpłaty do ZUS – k.17, umowa najmu lokalu mieszkalnego – k. 18-20, rozliczenie opłat za lokal – k.21, faktury za świadczenie usług transportowych – k.30-35, 83-87, zeznanie podatkowe PIT 37 – k.76-79, przesłuchanie przedstawicielki ustawowej małoletniego – k.37-38, przesłuchanie pozwanego – k. 38 wydruk z wysokością zarobków - k.42, rachunki za żywność – k.43-54, rachunki z apteki – k.55-57,90, 98-99, faktury na zakup odzieży – k.58-68, opłaty za wyżywienie w żłobku – k.69-70, rachunki za zakup zabawek – k.70a-74, zestawienie operacji bankowych – k.80-81, pismo komornika k- 82, wyrok wraz z uzasadnieniem – k. 101, 120-127.

Obecnie małoletni powód ma 5 lat. Uczęszcza do Przedszkola Specjalnego w Specjalnym (...) w (...). W przedszkolu jest w godzinach 8.40 do 15.40. Ma wyżywienie w przedszkolu, za które matka płaci 250 zł. Ma stwierdzone przez psychiatrę zaburzenia autystyczne – autyzm dziecięcy. Jest nadwrażliwy na dźwięki i ma opóźniony rozwój mowy. Był podany badaniu w gabinecie specjalistycznej opieki psychologicznej w związku z niepokojącymi zrachowaniami na prośbę mamy. Cierpi na alergie skórne. Był na konsultacji na dziennym Oddziale Otolaryngologicznym gdzie stwierdzono u niego przerost migdałka gardłowego. Uczęszcza na fizjoterapię. Był diagnozowany pod kątem choroby refleksowej żołądkowo-przełykowej.

Posiada orzeczenie o niepełnosprawności wydane w dniu 18 sierpnia 2022 r. przez (...) do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w S. wydany z wniosku M. M. i został zaliczony do osób niepełnosprawnych od urodzenia. Orzeczenie wydano do 31 sierpnia 2024 r. Wymaga zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze oraz pomoce techniczne ułatwiające funkcjonowanie, korzystania z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji, konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy inne osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia. Posiada orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego oraz opinie o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka wydane przez Zespół (...) w (...) w 2021 r.

Usprawiedliwione miesięczne koszty utrzymania małoletniego wynoszą około 2.305 zł. Składają się na to koszty utrzymania mieszkania w wysokości 1/4 tych kosztów przypadająca na małooetniego tj. w kwocie 355 zł (czynsz 1.200 zł, prąd 100 zł miesięcznie, gaz 40 zł miesięcznie i tv 80 zł). Pozostałe usprawiedliwione koszty utrzymają to: wyżywienie w przedszkolu 250 zł, pozostałe wyżywienie 700 zł, odzież 200 zł, obuwie 100 zł, kosmetyki i środki czystości 200 zł, zabawki 100 zł, leki i suplementy diety 400 zł (omega 3 150 zł, probiotyki 50 zł, lek E. 200 zł).

Dowody: potwierdzenie przelewu za wyżywienie w przedszkolu – k.6, 83, paragony fiskalne, faktury za odzież – k.7-10, paragony za zakupy żywności – k.14, 89, faktura z apteki – k.15, orzeczenie o niepełnosprawności – k.16-17, 80-81, orzeczenie – k.18-22, 84-88, opinia – k.23-24,zaświadczenia od lekarza psychiatry- 26,27, wizyta, karta wizyty – k.28, 159, karta testów skórnych – k.29, skierowanie – k.82, faktura za książki – k.90, 166, 167,169,170, opis kosztów pomocy terapeutycznych – k.91-92,

faktura za suplementy odpornościowe – k.93, karta informacyjna – k.94-95,badanie A. – k.124-128, paragon za badanie – k.129, przesłuchanie przedstawicielki ustawowej małooetniego powoda – k.135v-136, 174v, cennik – k.132-133, e-skierowanie – k.156, wizyta, diagnostyka – k.162-163,

Obecnie przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda M. M. ma 31 lat. Ma wykształcenie wyższe a z zawodu jest nauczycielem. Pracuje w Przedszkolu (...)w (...) i zarabia około 3.200 zł. Często przebywa na zwolnieniach z uwagi na choroby syna. Za rok 2023 r. osiągnęła dochód w wysokości 55.204,13 zł. Mieszka wraz z synem , matką i ciotką w mieszkaniu swojej ciotki i przelewa jej 1.000 zł na koszty utrzymania mieszkania za pokój oraz 160 zł za prąd. Czynsz za mieszkanie wynosi 1200 zł , za prąd 200 zł co 2 miesiące, za gaz 40 zł miesięcznie i za tv 80 zł. Lokalu mieszkają 4 osoby .

Alimenty od pozwanego na syna otrzymuje za pośrednictwem komornika sądowego. W związku z orzeczeniem o niepełnosprawności syna otrzymuje świadczenie z (...) w wysokości 2.880 zł, świadczenie 800 + oraz świadczenie pielęgnacyjne 200 zł. Ponosi koszty fizykoterapii 4 razy w miesiącu po 150 zł, tj. 600 zł miesięcznie, koszty wizyt u neurologa 450 zł co dwa miesiące tj. 225 zł oraz koszty zakupów pomocy terapeutycznych 700 zł miesięcznie. Spłacała kredyt gotówkowy z ratą 198,62 zł za zakup oczyszczacza powietrza. Płaci za telefon 130 zł.

Dowody: potwierdzenia przelewu – k.30,31, potwierdzenia przelewów od komornika – k.32-37,

potwierdzenie przelewu –spłata kredytu – k.40, potwierdzenie wpłaty za telefon – k.38, faktura za oczyszczacz powietrza – k.39, potwierdzenie przelewu – wynagrodzenie – k.41, faktury za pomoce terapeutyczne – k.130-131, 164,168,171, przesłuchanie przedstawicielki ustawowej małooetniego powoda – k.135v-136, 174v, PIT 11 – k.138-141, informacja dla osoby ubezpieczonej – k.142-149,

faktury za fizjoterapię – k.157,158, 160-161,

Pozwany T. Ł. ma obecnie 31 lat. Z zawodu jest elektromechanikiem. Obecnie pracuje w zakładzie (...) w N.. Zatrudniony jest na czas nieokreślony od dnia 24 czerwca 2022 r. Zarabia 3.600 zł miesięcznie a z nadgodzinami może zarobić do 3800zł . Za 2022 r. uzyskał 15.243,91 zł przychodu. Za 2023 r. osiągnął dochód w wysokości 38.355,46 zł. Ma zarejestrowaną działalność gospodarczą jako działalność pocztowa i kurierska. W maju 2022 r. złożył wniosek do Burmistrza D. o wpis o zawieszeniu działalności gospodarczej.

Mieszka wraz z partnerką i jej synem w wynajmowanym mieszkaniu o pow. 50,5 m 2 przy ul. (...) w miejscowości D.. Czynsz najmu wynosi 1.000 zł. Wcześniej mieszkali w tej samej miejscowości przy ul. (...) a czynsz wynosił 800 zł. Jego partnerka P. K. była zatrudniona w firmie (...) Sp. z o.o. jako magazynier w okresie od 12 września 2023 r. do 11 grudnia 2023 r. i zarabiała 3.700 zł brutto miesięcznie.

Pozwany ma stwierdzoną kamice układu moczowego. Z powodu tej dolegliwości i ataku kamicy nerkowej miał udzielaną pomoc medyczną w Niemczech. Musiał zapłacić za to 337,59 euro. Jest pozbawiony wykonywania władzy rodzicielskiej nad małoletnim powodem.

Na koszty utrzymania pozwanego składają się opłaty za lokal w wysokości 1/3 ponoszonych na ten cel kosztów tj. w wysokości około 433 zł (czynsz 1.000 zł, prąd 150 zł , woda, gaz, śmieci 150 zł). Płaci przez komornika alimenty po 1050 zł i ponosi koszty paliwa na dojazdy do pracy po 500 zł. To co mu pozostaje wydaje na swoje utrzymanie. Ma zadłużenie u komornika z powodu zaległości alimentacyjnych w wysokości około 11.000 zł. Spłaca kredyt zaciągnięty 8-10 lat temu. Pozostało mu około 4-5 tyś. zł.

Dowody: umowy najmu okazjonalnego – k.54-56, 57-59,60-62, karta informacyjna – k.63-64, potwierdzenie przyjęcia wniosku – k.65, dok. medyczna i rozliczenie kosztów w j. niemieckim – k.66-67, 74-75, wydruk z CEiIoDG – k.68-69, umowa o pracę – k.70-71, umowa o pracę , aneks do umowy o prace – k.72, 73, postanowienie z dnia 2.10.2020 r. I. N. 164/20 – k.107, PIT 28 – k.119-123, przesłuchanie pozwanego – k.136, 174v, PIT 11 – k. 172-173,

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

W ocenie Sądu powództwo małoletniego D. Ł. o podwyższenie od pozwanego T. Ł. alimentów okazało się częściowo uzasadnione.

Zgodnie z art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przez pojęcie „stosunków” wskazanych w przywołanej regulacji należy rozumieć okoliczności istotne z punktu widzenia ustawowych przesłanek obowiązku alimentacyjnego i jego zakresu określonych w art. 133 i 135 k.r.i o. Stosownie do treści art. 133 § 1 k.rio rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zatem tylko posiadanie przez dziecko własnego majątku z którego dziecko mogłoby się samodzielnie utrzymać zwalnia rodziców z ich obowiązku alimentacyjnego wobec niego. W pozostałych przypadkach na rodzicach ciąży obowiązek dostarczania małoletniemu środków utrzymania i wychowania , a jego zakres zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego (art. 135 § 1 k.r.i o.).

Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dzieci z reguły utrzymuje się przez dłuższy czas, co zwykle wiążę się ze zmianą okoliczności, które kształtują zakres tego obowiązku. Orzekając o alimentach wymagalnych w dacie wyrokowania są bierze za podstawę potrzeby uprawnionego oraz zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego według stanu istniejącego w dacie orzekania (art.316 § 1 k.p.c.). W sytuacji, gdy świadczenia te nie odpowiadają już potrzebom dziecka lub nie przystają do możliwości zarobkowych i majątkowych rodziców, a zmiany te mają charakter istotny i nastąpiły po wydaniu orzeczenia ustalającego obowiązek alimentacyjny, aktualizują się podstawy do wystąpienia z powództwem opartym o treść art. 138 k.r.i o. o zmianę tego orzeczenia.

Wskazać należy, że dla zasadności żądania podwyższenia alimentów konieczne jest wykazanie, że nastąpił istotny wzrost usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz, że zwiększyły się możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego do alimentacji. Współzależność między tymi dwoma czynnikami wyraża się w tym, że usprawiedliwione potrzeby uprawnionego powinny być zaspokojone w takim zakresie, w jakim zezwalają na to możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego do alimentowania. Oznacza to, że rozstrzygnięcie o żądaniu opartym o treść art. 138 k.r.i o. wymaga porównania stanu istniejącego w dacie uprawomocnienia się wyroku zasądzającego alimenty ze stanem istniejącym w dacie orzekania o ich podwyższeniu. Okoliczność, że doszło do zmiany uzasadniającej żądanie powództwa strona powodowa, stosownie do ogólnej reguły dowodowej określonej w art. 6 k.c powinna wykazać.

Zakres potrzeb dziecka, które powinny być przez rodziców zaspokojone wyznacza treść art. 96 k.r.o., zgodnie z którym rodzice obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je należycie do pracy dla dobra społeczeństwa odpowiednio do jego uzdolnień. Dlatego też rodzice w zależności od swych możliwości są obowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (opieki, mieszkania, wyżywienia, odzieży, higieny osobistej, leczenia), jak i duchowych (kulturalnych), także środki wychowania (w tym kształcenia) oraz dostarczenia wypoczynku. Wyjście poza wymienione potrzeby zależy już tylko od osobistych cech dziecka oraz od zamożności zobowiązanego.

Ustalony powyżej stan faktyczny oparty został na całokształcie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, a w szczególności na powyżej powołanych dowodach z dokumentów znajdujących się w aktach niniejszej sprawy albowiem strony nie kwestionowały zarówno autentyczności, jak i treści tychże dokumentów i jednocześnie Sąd nie powziął wątpliwości, co do ich wiarygodności. Ponadto podstawę ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie stanowiły zeznania przedstawicielki ustawowej małoletniego powoda oraz zeznania pozwanego, które Sąd uznał w zasadniczej części za wiarygodne.

W niniejszej sprawie ustalenia wymagało, czy od daty ostatniego orzekania w przedmiocie alimentów nastąpił wzrost usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda i na ile jest on istotny. Zdaniem Sądu od czasu, kiedy zapadł wyrok Sądu Rejonowego w Świnoujściu w sprawie III RC 127/20 minęły 2 lata i doszło do zmiany stosunków w zakresie – przede wszystkim usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda, wpływającym na ocenę przesłanek wymienionych w art. 135 § 1 i 2 k.r.o. Wzrost ten nie był jednak aż tak istotny aby usprawiedliwione było uwzględnienie powództwa w jego pełnym zakresie. W ocenie Sądu naturalnym jest jednak, że w procesie rozwoju i dorastania potrzeby dziecka rosną, a nie maleją i każdy rodzic musi się z tym faktem liczyć.

W okresie, kiedy toczyła się poprzednio sprawa o alimenty, miesięczny koszt usprawiedliwionych potrzeb małoletniego D. Ł. który miał 2 lata i 7 miesięcy a usprawiedliwione koszty utrzymania małooetniego Sąd ustalił wówczas na kwotę 2.100 zł. Obecnie Sąd ustalił, iż miesięczny koszt utrzymania mającego 5 lat powoda wynosi około 2.305 zł. Na koszty te składają się: utrzymanie mieszkania w 1/ części przypadającej na małoletniego tj.355 zł, (czynsz 1.200 zł, prąd 100 zł miesięcznie, gaz 40 zł miesięcznie i tv 80 zł), wyżywienie w przedszkolu 250 zł, pozostałe wyżywienie 700 zł, odzież 200 zł, obuwie 100 zł, kosmetyki i środki czystości 200 zł, zabawki 100 zł, leki i suplementy diety 400 zł (omega 3 150 zł, probiotyki 50 zł, lek E. 200 zł).

Sądu uznał za zawyżone deklarowane przez matkę na kwotę 1.000 zł miesięcznie koszty wyżywienia małoletniego. Sąd nie podziela stanowiska przedstawicielki ustawowej małoletniego powoda, że kwota taka jest konieczna, gdyż małoletni oprócz wyżywienia w domu ma zapewnione posiłki w przedszkolu. Sąd nie daje przy tym wiary twierdzeniom matki małooetniego, że z powodu swoich zaburzeń małoletni w przedszkolu posiłków w ogóle nie spożywa i je tylko wybrane produkty. Małoletni nie ma specjalnej diety i w ocenie Sądu, opartej o zasady doświadczenia życiowego, koszt wyżywienia dziecka w tym wieku (poza wyżywieniem w przedszkolu) nie powinien przekraczać 700 zł. Sąd uznał również miesięczne koszty ponoszone na ubrania w kwocie 500 zł miesięcznie za zbyt zawyżone i uznał, że usprawiedliwioną z tego tytułu jest kwota 200 zł miesięcznie. Zdaniem Sądu strona powodowa nie wykazała i nie udokumentował, że konieczność ponoszenia tak wysokich ubrań wynika z tego, że małoletni cierpi na nadwrażliwość sensoryczną i z tego powodu musi nosić ubrania z wysokiej jakości bawełny. Wydatki na środki czystości i higieny Sąd uznał za usprawiedliwione w takiej wysokości jaka była wskazywana przez przedstawicielkę ustawową małoletniego powoda, przede wszystkim z uwagi na zdiagnozowane dolegliwości skórne i choroby jakie wymagają odpowiedniej pielęgnacji. Także wydatki wskazywane na leki i suplementy diety takie jak kwasy omega3, probiotyki i lek E. należało uznać we wskazywanych kwotach tj. 150, 50 i 200 zł miesięcznie. Z uwagi na wiek dziecka i konieczność zapewnienia mu właściwego rozwoju i rozrywki należało uznać wydatek w kwocie 100 zł miesięcznie na zabawki. Ponadto do kosztów utrzymania powoda Sąd wliczył kwotę 355 zł z tytułu kosztów ponoszonych przez matkę powoda na utrzymanie mieszkania w części przypadającej na małoletniego. Małoletni powód mieszka wraz z matką ,babcia i ciotką w mieszkaniu. Matka powoda płaci ciotce 1.000 zł czynszu i ponosi opłatę za prąd w wysokości 160 zł, jednak z uwagi na to, że w mieszkaniu zamieszkują 4 osoby należało koszty utrzymania mieszkania ustalić w wysokości 1/4 całych kosztów przeznaczanych na ten cel, które wynoszą około 1.420 zł. Sąd nie uznał za usprawiedliwione zaliczać do usprawiedliwionych kosztów utrzymania kosztów dotyczących codziennego dowożenia małoletniego do przedszkola taksówką z powodu jego nadwrażliwości słuchowej, gdyż nie wynika to z żadnych zgromadzonych w sprawie dokumentów w tym z dokumentacji medycznej.

W tym miejscu należy odnieść się do kwestii stanu zdrowia małooetniego powoda i związanych z tym zwiększonych kosztów jego utrzymania. Sąd daje wiarę, iż takie zwiększone koszty utrzymania występują, a nie przeczy temu również pozwany, który konieczność takich wydatków uznaje i akceptuje. Matka małoletniego musi ponosić wydatki na fizykoterapie 4 razy w miesiącu po 150 zł tj. 600 zł miesięcznie, koszty wizyt u neurologa 450 zł, co dwa miesiące tj. 225 zł oraz koszty zakupów pomocy terapeutycznych 700 zł miesięcznie. Wydatki te mogą się jeszcze w przyszłości zwiększyć i mogą dojść inne gdyż ma zalecenia np. dotyczące leczenia zębów pod narkoza, czy też zwiększą się wydatki na pomoce terapeutyczne, jednakże na chwile obecna należało uznać, że ponosi takie jakie opisano w części faktycznej. Niemniej matka małoletniego w związku z orzeczeniem o niepełnosprawności syna otrzymuje świadczenie z (...) w wysokości 2.880 zł, którego wcześniej nie pobierała. Ponadto pobiera na niego świadczenie 800 + oraz świadczenie pielęgnacyjne 200 zł. Daje to kwotę łącznie 3.880 zł miesięcznie. Zdaniem Sądu kwota ta powinna być przeznaczana na kwestie związane z rehabilitacją i stanem zdrowia małoletniego wynikającym z posiadaną niepełnosprawnością, czy choćby przeznaczona na dojazdy do przedszkola.

Sąd ustalił, że oboje rodzice mają możliwość zaspokojenia potrzeb małoletniego syna. Obecnie pozwany uzyskuje około 3.600 zł do 3800zł miesięcznie a jego dochód za rok 2023 r. wyniósł 38.335 zł. Poprzednio były to dochody w wysokości około 3.500 zł netto. Wysokość dochodów na przestrzeni 2 lat u pozwanego nie wzrosła ale nie obniżyła się tak, aby można było stwierdzić, że nie posiada on możliwości zarobkowych i majątkowych aby partycypować w kosztach utrzymania małoletniego powoda. Należy jeszcze zwrócić uwagę na fakt, że pozwany ma dobrze płatny zawód, bo jest elektromechanikiem, a więc trzeba wziąć pod uwagę jego możliwości zarobkowe a nie tylko osiągane faktycznie obecnie dochody.

Pozwany ponosi koszty utrzymania mieszkania w wysokości około 433 zł (1/3 kosztów utrzymania mieszkania z partnerką i jej synem), koszty paliwa za dojazdy do pracy samochodem 500 zł oraz płaci alimenty na syna w dotychczasowej wysokości 1050 zł. Stałe wydatki wynoszą więc 1983 zł a pozostałą z wynagrodzenia kwotę przeznacza na swoje utrzymanie. Pozostaje mu zatem kwota wolna pozwalająca na partycypowanie w kosztach utrzymania małooetniego powoda w większym stopniu niż dotychczas.

Wskazać należy, że zarobki matki małoletniego powoda kształtują się na nieco wyższym poziomie, niż w czasie ostatniego orzekania w przedmiocie alimentów, bowiem poprzednio zarabiała 2.700 zł netto miesięcznie , a obecnie zarabia kwotę 3.200 zł netto. Jednakże z uwagi na to, że pozwany nie utrzymuje z synem żadnych kontaktów i oprócz alimentów nie kupuje dziecku prezentów okolicznościowych, to matka małoletniego czyni osobiste starania o wychowanie małoletniego i na co dzień sprawuje nad nim osobistą pieczę i już w ten sposób realizuje swój obowiązek alimentacyjny wobec syna. Dlatego też Sąd nie uznał, aby zasadne było rozłożenie ciężaru finansowego utrzymania małoletniego pomiędzy stronami w następujący sposób, pozwanego w kwocie 1300zł , a matkę powoda w kwocie 1000zł.

W związku z powyższymi okolicznościami, w niniejszej sprawie oczywistym jest, że małoletni powód, wymaga większych nakładów finansowych, aniżeli miało to miejsce jeszcze 2 lata temu, kiedy miał 2 lata i 7 miesięcy. Nieuzasadnione okazało się podwyższenie kwoty alimentów do żądanej przez matkę powoda wysokości po 2.500 zł miesięcznie i Sąd uznał, że kwotą odpowiadającą zarówno możliwościom finansowym pozwanego jak i adekwatną do potrzeb małoletniego będzie 1.300 zł miesięcznie. Małoletni powód jest jedynym dzieckiem pozwanego, a sytuacji finansowa pozwanego nie pogorszyła się od czasu ostatniego orzekania w przedmiocie alimentów. W ocenie Sądu pozwany posiada możliwości zarobkowe i majątkowe, aby partycypować w ustalonych w kosztach utrzymania syna w kwocie po 1.300 zł miesięcznie, tj. o 250 zł wyższych niż dotychczas, a matka małoletniego w pozostałym zakresie.

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, iż od daty ostatniego wyrokowania w przedmiocie alimentów nastąpił wzrost usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda, który uzasadnia podwyższenie na jego rzecz alimentów od pozwanego o kwotę 250 zł miesięcznie. Tym samym Sąd podwyższył zasądzone na rzecz małoletniego alimenty z kwoty po 1050 zł miesięcznie do kwoty po 1300 zł miesięcznie (pkt.I wyroku). Sąd oddalił powództwo w pozostałym zakresie (pkt. II wyroku) i zasądził od pozwanego alimenty od dnia 6 listopada 2023r., czyli od dnia doręczenia pozwanemu odpisu pozwu, uznając że z tym dniem pozwany mógł liczyć się z podwyższeniem alimentów na rzecz małoletniego syna .

W pkt III Sąd, z uwagi na wysokość dochodów oraz pierwszoplanowy obowiązek pozwanego do łożenia alimentów na syna, w tym fakt, że obecnie posiada zadłużenie z uwagi na zaległości alimentacyjne płacone za pośrednictwem komornika, Sąd odstąpił od obciążenia pozwanego kosztami sądowymi.

O rygorze natychmiastowej wykonalności Sąd orzekł w punkcie IV wyroku, mając na względzie treść art. 333 § 1 k.p.c., w myśl którego Sąd z urzędu nada wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności, jeżeli zasądza alimenty.

sędzia Wioletta Paprotna

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Renata Woźniak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Świnoujściu
Osoba, która wytworzyła informację:  Sędzia Wioletta Paprotna
Data wytworzenia informacji: